Ik heb afgesproken met Hugo Hoofwijk van Wageningen Schoon bij de sociale werkplaats van Zideris Wageningen. Ik heb hem gevraagd om een rondleiding bij UniPlastic, omdat ik dat een interessant, circulair project vind. In mijn zoektocht naar circulaire praktijkvoorbeelden begin ik dicht bij huis. Ik woon in Wageningen en ben een aantal producten van UniPlastic tegengekomen in de winkel KadoLokaal. Een winkel met lokale cadeauproducten, waar leerlingen van de middelbare school Pantarijn ervaring kunnen opdoen met alles wat er bij een winkel komt kijken.

Zideris is een zorgorganisatie die jongeren en volwassenen met een verstandelijke beperking ondersteunt. Hun sociale werkplaats ligt op de Wageningse Berg. Het is heerlijk weer en als ik aankom, zie ik al iemand hard aan de slag in de tuin. Hij vertelt me dat Hugo net binnen is gekomen en wijst me de weg. Binnen heerst een gezellige drukte. Ik zie iemand die bezig is met houten latten, er staan grote kratten met stukjes plastic en een aantal personen zijn met oude, elektrische apparaten in de weer. Iedereen is bezig met zijn eigen project. Hugo staat iemand uitleg te geven en komt na een paar minuten mijn kant op.

“Het project UniPlastic is een aantal jaren geleden ontstaan uit de Precious Plastic beweging”, vertelt Hugo me, terwijl er door één van de deelnemers een kopje thee voor me wordt gehaald. “We hebben een plastic shredder machine aangeschaft en zijn plastic gaan verzamelen in Wageningen. Bijvoorbeeld lege mayonaise emmers en jerrycans van lokale horeca, plastic laboratoriummateriaal van de Wageningen Universiteit en bierbekers van de studenten. Aan het begin verzamelden we al het plastic wat we konden vinden. We gingen bijvoorbeeld met deelnemers na een studenten uitgaansavond bierbekers rapen uit de soos. Of verzamelden verpakkingen die niet schoon waren of waar iets in gezeten had wat niet natuurlijk was. Daar zijn we in de loop van de tijd selectiever in geworden. Er is toch genoeg plastic. We zijn eerst overgestapt naar alleen verpakkingen van voedingsproducten. En daarna naar alleen schone voedingsverpakkingen. Zodat we niet een emmer met mayonaiseresten binnenkrijgen die we eerst nog zelf schoon moeten maken.”

In de hoek van de werkplaats zie ik de machine staan die PP en PE plastic in kleine stukjes maalt. “Deze soorten plastic kunnen makkelijk omgesmolten worden, zonder dat er een te hoge of te specifieke temperatuur nodig is”, legt Hugo uit. “We maakten er onderzetters, kaarsenstandaarden en lampen van. Een half jaar geleden is dat deel van het project helaas gestopt, omdat er toch zorgen waren dat de dampen die vrij komen bij het smeltproces mogelijk slecht zouden zijn voor de gezondheid van de deelnemers. We zoeken nu naar een partij die het plastic zou kunnen omsmelten in een halfproduct, wat in de werkplaats in elkaar gezet zou kunnen worden. Want van alleen het shredden van plastic worden de deelnemers niet gelukkig.”

Bij een rondleiding door de werkplaats zie ik ook allerlei andere projecten voorbij komen. Deze projecten zijn allemaal aan het ontstaan vanuit het idee van UniPlastic. Er wordt gewerkt aan het upcyclen van houten pallets naar kinderstoeltjes. “Dat gebeurt in samenwerking met een lokale meubelmaker”, vertelt Hugo. In een andere ruimte zie ik een aantal deelnemers die snoeren van kapotte, elektrische apparaten knippen. “De apparaten krijgen we vanuit een bedrijf wat huizen leeg ruimt. Het zijn apparaten die niet meer gerepareerd of tweedehands verkocht kunnen worden. De snoeren worden er afgeknipt en die worden bij een gespecialiseerde recycler verwerkt tot plastic en koper. De apparaten gaan dan door naar andere recyclers.” In de hoek van de werkplaats zie ik ook een grote hoeveelheid bakjes met legosteentjes staan. “Daar wordt lego uitgezocht voor een bedrijf wat tweedehandse, losse, specifieke legostenen verkoopt”, zegt Hugo. We zijn inmiddels bij de bar aangekomen en zien dat iedereen zich daar verzamelt voor een pauze. Even wat drinken en een koekje erbij. Er wordt gelachen en er worden plannen gemaakt voor de rest van de dag. Een aantal deelnemers gaat er op uit om een bankje, die gemaakt is met plastic uit de werkplaats, bij een bedrijf af te leveren.

Uit de verhalen die Hugo verteld leid ik af hoe de verschillende partijen bij dit project betrokken zijn. Hugo is een verbinder en afval-enthousiasteling. Hij heeft voor dit project Wageningen Schoon, Zideris en studentenorganisatie Enactus bij elkaar gebracht. Vanuit Wageningen Schoon kijkt Hugo rond naar plastic wat gebruikt kan worden. Zideris heeft de werkplaats ter beschikking gesteld en zij begeleiden de deelnemers. En de studenten van Enactus hebben de website gemaakt en doen de promotie op social media.

Het is mij inmiddels duidelijk dat de Zideris werkplaats langzaam uitgroeit tot een circulaire hub. Hugo verteld dat ze nog naar een nieuwe, overkoepelende naam zoeken waar alle nieuwe producten ook onder kunnen vallen. En dat er nog gezocht wordt naar afzetkanalen voor de producten. Want tot nu toe zijn de producten vooral in KadoLokaal of via via verkocht. Het is een inspirerend project met veel potentie waar we waarschijnlijk nog meer van zullen horen in de toekomst.